Ҳакима (1840-1919) |
![]() |
![]() |
![]() |
Шоира Ҳакима Абдураҳим қизи 1840 йилда Каттақўрғоннинг Алижон қишлоғида мактабдор домла оиласида туғилди. У болалигидаёқ ота-онадан етим қолиб, кичик акаси Аброрқулнинг қўлида тарбияланди. Замонасининг талантли шоири ва олими Муҳаммад Шариф Шавқий билан қўшни ва дўст бўлган шоиртабиат Аброрқул ёш Ҳакиманинг ўқиб маълумот олиши учун кўп ғамхўрлик қилди. ҒАЗАЛЛАР Кел, эй кўнгул, ҳаво домин тутуб, дил берма дунёға, Работи кўҳна дунёнинг вафоси йўқ, биродарлар, На хуш кундур баҳор айёми, олам сабзапўш, рангин, Эрур фасли баҳор янглиғ азиз ёшлик, на хўб роҳат, Келинг, ёшлар, қуруб суҳбат, кўнгулни хуш этинг бул чоқ, Бу дунё бир саройдек манзилу, одамлари меҳмон, * * * Жаҳон барнолари, эй шўх, кирдорингдин айлансун, Малоҳат гулшанида ғунча янглиғ, эй пари пайкар, Балоғат бобида яктои даврондурсан, эй гулрух, Хиром этсанг чаман сори, аё эй дилбари раъно, Қаёнда ганжи зардур ҳалқа урган аждаҳоси бор, Жаҳон шоирлари мафтун бўлуб ширин мақолингга, * * * Ажойиб турфа савдо кўҳна дунёи дағо ичра, Гаҳи гирён, гаҳи нолон, ажаб афтодаман ҳайрон, Кўзим ёши оқар тинмай, кеча-кундуз надур билмай, Кўрубон бир неча фарзанд, нечун ҳеч бўлмади дилбанд, Ичиб жоми жафодин май, бу бўлса қисматим қайтай Қани манга қариганда, боламни бири ёнимда — Ўғул-қизлар сафар қилди, ҳамаси бир йўла кетди, Мени бечорани ташлаб, нетай икки кўзум ёшлаб, Ҳакима зор йиғлайдур, куюб дардини куйлайдур, * * * Адамдин ҳар киши дунёга келди пешвоси бор, Скандар бистари кимхобу бахмал узра хоб этса, Такаббур аҳлига зинҳор салом-алик демай ўтгил, Жаҳоннинг боғидин гуллар очилур ранг-баранг, кўргил Ҳамиша хушфеъллик бўл халойиқ ичра сен зинҳор, Қарама бад назар бирла, бу душман, деб, ҳақир айлаб, Эрур ҳар дам ғанимат, хуш тутуб ўткар азиз умрунг, Ўтубдур қанча олам халқи қилмай тасрифи дунё, МУХАММАСЛАР Нечук айлай, ёронлар, мен ғариби мазлуми ночор, Алардин кўрмадим меҳру вафо дунёда бир кун ҳам, Ки бир кун катта оғам уйига бордим мани маҳзун, Яна эрмиш муддаррис, жумла олимларга аълам бул, * * * Чаман зеболари, эй сарв, рафторингдин айлансун, Қизил гулким анинг ҳажрида юз минг булбули шайдо, Замоне жустужўйингда тиниб ўлтурмадим ҳаргиз, Ҳакиманинг кўрар кўзи, жаҳон ичра саломат бўл, МАСНАВИЙЛАР * * * Эй сўзи ширин гулъузорим, Гар бўлсаки менда неча минг жон, Қўйғил қадамингни бошим узра, Эй ёри ситамгару жафожўй, Эмди менга айлагил тараҳҳум, Аҳд анладингу, псга бузарсан? Жондин ксчадур Ҳакима-и зор, * * * Ёзиб байт бургадин, мен айлайин дод, Қоронғуда нечук йўлни топадур, Чақадур ҳеч бир парвое қилмас, Чақадур неча бир гул-ғунчаларни, Гаҳи тез ўрмалаб сакраб учадур, Тутуб бўлмас, кўринмас майда нарса, Ҳакима ҳолини этти кўп абтар, ҚИТЪА Аё эй гулшани диллар сафоси, |
Навоийхонлик
- 0
- 1
![]() МАҲБУБ УЛ—ҚУЛУББИСМИЛЛОҲИР—РАҲМОНИР—РАҲИМ Ҳамд ангаким, зотиға ҳамд ончаким, ... |
“Лисон ут-тайр” достонида келган тўрт халифа ҳақидаги ҳикоятларҲазрат Навоий бошқа достонларидан фарқли ўлароқ “Лисонут тайр” до... |
![]() Эл нетиб топқай мени…То муҳаббат дашти бепоёнида оворамен,Ҳар балият келса ишқ ошуби... |
КИТОБИ МУНОЖОТНОМАБИСМИЛЛАҲИР РОҲМАНИР РОҲИЙМ МЕҲРИБОН ВА РАҲМЛИ АЛЛОҲ НОМИ Б... |
Навоий ва ФаноийXVIII аср охири ва XIX аср бошларида яшаб ижод этган Мирзо Сиддиқ... |
Немис қомусларида Навоий ёдиҲазрат Навоий ҳаёти ва ижоди билан немис халқини таништиришда қом... |
Абадий Ватан ҳикматиЭй Навоий, ўзни мақбул истасанг, туфроқ бўл Ким, эрур мардуд, улк... |
Тарихий, ёднома ва турли мавзудаги асарлариАлишер Навоийнинг олим сифатидаги фаолияти унинг нафақат тилш... |
Алишер Навоийнинг диний ва тасаввуфий асарлариДавлатшоҳ Самарқандий Алишер Навоийни “Мир Низомиддин”, яъни ... |
Алишер Навоийнинг адабиётшунослик ва тилшуносликка доир асарлариАлишер Навоий бадиий ижод билан бирга илмий фаолиятни тенг ол... |
“Лисону-т-тайр” достонининг ғоявий-бадиий хусусиятлари“Лисону-т-тайр” достони шоир умрининг сўнгги йилларида, 1499... |
“Садди Искандарий” достонининг ғоявий-бадиий хусусиятлариБу асар дунёдаги буюк сиймолардан бири, уч соҳибқироннинг энг... |
Адабиётшунослик
![]() Ашъори адаб девони адабдир“Адабиёт” “одоб” сўзининг кўплигидир, шунинг учун ҳам у инсонла... |
Она фидоийлиги ҳақида бир асарXIX аср охири ўзбек маърифатпарварлик адабиётининг бир қисмини... |
Нодира назмида Амирий тимсолиҚўқон хони ва истеъдодли шоир Муҳаммад Саид Амир Умархон-Амирий ш... |
Мумтоз адабиётимиздаги мазмуний таснифлаш хусусидаМумтоз адабиётимиздаги сара асарларнинг моҳияти (ботини)га чуқур ... |
Амир Темур мактублариАмир Темур юборган номлар ва унга жўнатилган дипломаток мактублар... |